18 grudnia wchodzi w życie nowa
ustawa o kredycie konsumenckim. Pożyczki udzielone przed tym dniem
regulują dotychczasowe zasady. Najważniejsze zmiany to: dłuższy czas na odstąpienie od umowy, objęcie przepisami wyższych kwot, wprowadzenie jednolitego formularza informacyjnego.
Kredyt konsumencki to każdy kredyt
zaciągnięty na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności
gospodarczej (np. gotówkowy). Mamy z nim do czynienia również przy
zakupach na raty lub z odroczonym terminem płatności. Do tej pory
tematykę kredytów konsumenckich regulowały przepisy ustawy o kredycie konsumenckim z 2001 roku
– dotyczyły kwot do 80 tys. zł. lub ich równowartości w walucie obcej.
Od 18 grudnia 2011 roku obowiązują inne zasady – tego dnia wchodzi w
życie nowa ustawa o kredycie konsumenckim.
Przede wszystkim nowe regulacje
ułatwiają zaciąganie kredytów konsumenckich w innych krajach Unii
Europejskiej oraz ujednolicają ochronę konsumentów. Obejmują kredyty o wartości do 255 550 zł (lub
równowartości tej kwoty w walucie obcej). Przepisów nie stosuje się do
kredytów hipotecznych – jedynie w ramach obowiązku udzielanych
informacji. Ustawę będą musiały stosować wszystkie instytucje finansowe, w tym m.in. SKOK-i, parabanki (również w zakresie oceny ryzyka kredytowego konsumentów). Jakie zmiany wprowadza nowa ustawa?
Formularz informacyjny
Istotną zmianą jest także wprowadzenie
formularza informacyjnego, który ma zawierać wszystkie podstawowe
informacje o kredycie, takie jak koszty pożyczki, całkowita kwota do
spłaty, wysokość oprocentowania, wymagane zabezpieczenia, obowiązkowe
ubezpieczenia itp. Na ich podstawie konsumenci będą mogli podjąć
świadomą decyzję odnośnie zaciąganego kredytu, a także z łatwością
porównywać oferty różnych przedsiębiorców, ponieważ standardowy
formularz zostanie wprowadzony we wszystkich państwach członkowskich.
Kredyty hipoteczne
Nowe przepisy tylko w niewielkim stopniu dotyczą kredytów hipotecznych, m.in. w zakresie informacji udzielanych konsumentowi.
Na etapie przed zawarciem kontraktu będzie on musiał zostać
poinformowany o m.in. całkowitej kwocie kredytu,wymaganym wkładzie
własnym, zasadach i terminach spłaty kredytu, całkowitej kwocie do
spłaty, koszcie kredytu. W umowach o kredyt indeksowany w stosunku
do waluty obcej podawane będą dodatkowo m.in. informacje o sposobie i
terminach ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego, w szczególności, wyliczana jest kwota uruchamianego kredytu oraz zasady przeliczania na walutę wypłaty i spłaty kredytu. Wszystkie dane będą musiały zostać przekazane przez kredytodawcę na formularzu informacyjnym.
Opłaty i prowizje
Nowe przepisy likwidują maksymalny próg
5 proc. łącznej kwoty wszystkich opłat, prowizji oraz innych kosztów
związanych z zawarciem umowy o kredyt konsumencki. Dotychczasowy dostęp
do informacji o wszelkich kosztach zapewni obowiązkowy Formularz.
Pozwoli to uzyskać dostęp do pełnej informacji o wszelkich kosztach
ponoszonych w przypadku zawarcia umowy. Posłuży nie tylko porównaniu
różnych ofert, ale również uniknięciu ryzyka ponoszenia nadmiernie
wygórowanych opłat czy prowizji.
Wcześniejsza spłata
Wraz z wejściem w życie nowych
przepisów instytucje udzielające kredytów będą mogły pobierać
rekompensatę w przypadku, gdy konsument wcześniej spłaci zaciągniętą
pożyczkę. Zgodnie z obowiązującą ustawą o kredycie konsumenckim
wcześniejsza spłata nie pociąga za sobą żadnych opłat. Wprowadzana zmiana nie będzie jednak dotyczyła wszystkich kredytów, a jedynie pożyczek o stałej stopie oprocentowania,
i tylko w sytuacji, gdy spłacona przed terminem kwota przekracza w
ciągu 12 miesięcy określoną wartość (w Polsce – trzykrotność
przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw wg danych
Głównego Urzędu Statystycznego).
Informacje w reklamach
Duży nacisk położony został na sposób
komunikacji z potencjalnym klientem w reklamach. Nowe prawo wymaga, aby
oprócz rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania konsument otrzymywał
cały pakiet szczegółowych informacji zawsze wtedy, gdy kredytodawca
podaje koszt uzyskania pożyczki m.in. całkowitą kwotę kredytu, stopę
oprocentowania wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym
koszcie pożyczki.
Źródło: UOKiK